Denizcilikte yönler konusuna değinecek olursak biliyoruz ki tekneler, üzerinde birçok donanım barındıran, karmaşık ve genelde dar olan deniz araçlarıdır. Günlük hayatta kullandığımız, “sağ – sol, ön – arka” gibi kavramlar tekne içinde anlam belirsizliği yaratırlar. Başüstünden dümenciye doğru, “sağdan tekne geliyor” denildiğinde dümencinin aklına gelecek ilk soru, “ona göre mi sağ yoksa bana göre mi” olacaktır. Acil bir durumda böyle bir şüphe ciddi sorunlara yol açabilir.
Bu nedenle denizciler, tekne üzerinde ayrı bir yön sistemi kullanırlar. Denizcilikte yönler kullanılarak daha sağlıklı bir iletişim kurulur.Tekne nereye gidiyor, teknede kim ne yöne bakıyor olursa olsun, bu terimler kullanıldığı sürece anlam bulanklığı yaşanmaz.
Sancak: Denizcilikte ‘sağ’ tarafı belirtmek için kullanılan tabirdir. Tekneye kıçtan bakıldığı zaman sağ taraftır. Sancak yeşil rengi ile temsil edilir.
İskele: Denizcilikte ‘sol’ tarafı belirtmek için kullanılan tabirdir. Tekneye kıçtan bakıldığı zaman sol taraftır. İskele kırmızı rengi ile temsil edilir.
Baş: Teknenin ön tarafına verilen isim.
Pruva: Teknenin başına doğru baktığımızda teknenin dışında kalan ön kısmıdır.
Kıç: Teknenin arka tarafına verilen isim.
Pupa : Teknenin kıç tarafına doğru bakıldığında teknenin dışında kalan kısmıdır.
Kemere Hattı: Teknenin tam ortasından geçtiği varsayılan orta hat. Kemere hattının ön tarafı baş, arka tarafı kıç olarak tabir edilir. Teknenin kuzey güney hattıdır.
Omurga Hattı: Teknenin başından kıçına doğru geçtiği varsayılan hat. Omurga hattının sağ tarafına sancak, sola tarafına iskele olarak tabir edilir.
Omuzluklar: Teknenin sancak ve iskele tarafında olmak üzere baş ve kıç arasında kalan alanlara verilen isim.
İskele Baş Omuzluk: Ön Sol 45 derece
Sancak Baş Omuzluk: Ön Sağ 45 derece
İskele Kıç Omuzluk: Arka Sol 45 derece
Sancak Kıç Omuzluk: Arka Sağ 45 derece
Rüzgârüstü: Rüzgârın geldiği yön
Rüzgâraltı: Rüzgârın gittiği yön
Borda (Kemere) : Teknenin yan kısmı
Tekne üstünde en önemli şey sizi insanların anlaması veya sizin onlara vereceğiniz komutların en anlaşılabilir ve kolay olmasını sağlamak. Bunun için bazı ülkeler denizcilikte yönler terimlerini kullandığı gibi, sağ solda kullananlar vardır. Buna örnek olarak ABD verebiliriz. Şahsen ben terimlere çok az hakim olan kişiler ile denize açıldığım zaman teknede saat yönleriyle konuşmak daha pratik ve herkes için daha rahat oluyor. Teknenin baş tarafı saat 12, sağ yan yani sancak borda saat 3, kıç saat 6 ve iskele borda saat 9 olarak diyebiliriz. Örneğin saat 1 yönü dediğimizde herkes çok kolay anlayabilir.
