Teknede Sabit Donanımlar

Teknede Sabit Donanımlar

Sabit donanımlar sarma ve yelkenleri taşıyan donanım olup direk ve bumba ile ıstralya ve çarmık tellerinden ibarettir.

Ana Yelken Arabası :

Ana yelkenin helezonunu ve ufakta olsa rüzgâra giriş açısını ayarlamaya yardım eden düzenek, raylı sistem.

Cenova Arabası :

Cenovanın helezonunu ayarlayan düzenek, raylı sistem.

Cem Kilit :

Üzerine halat dolamaya yarayan, metal sabit donanımlar dır. Koçboynuzuna dolanan ipe yön vermek için kullanılır. Güverte üzerinde bulunurlar ve tekne karaya bağlanırken kullanılır. Tekne bağlanırken ipin direk olarak koç boynuzuna değil, kurtağzı aracılığıyla geçirilmesinde fayda vardır. Cem kilitler, içlerinden geçirilen ipin tek yönlü kaymasını önlerler. Cem kilitten ipi çıkarmak için biraz daha çekip, boşlamak veya yukarı çekmek gerekebilir.

Dümen ve Yeke :

Dümen, sağa sola hareketleriyle teknenin istenilen istikamete gidilmesini sağlayan; kıç aynaya sabitlenmiş bir elemandır.  Dümenin suyun içinde kalan parçasına ise pala denir. Pala teknenin istenilen yöne çevrilmesini sağlar.Dümenin manevra levyesi yekedir. Dümen yeke ile sağa sola döndürülür. Küçük teknelerde “yeke” tip dümenler kullanılırken, büyük teknelerde dümene çok yük bindiğinden yeke yerine “dolap” dümen kullanılmaktadır. Yeke tek bir parçadan ibaret ise sabit yeke, ucuna ikinci bir parça eklenmiş ise uzatmalı yeke adını alır. Bu ikinci halde dümenci (skipper) küpeşteye oturup dışarı sarkmakla (trapez yaparak) hem teknenin dengesini sağlar hem de onu yönetebilir. Daha büyük yatlarda dümen çapının daha büyük olması da, dümencinin mümkün olduğunca küpeşteye yakın oturabilmesini sağlar. Birçok teknede yekeyi daha rahat kontrol edebilmek için yekenin ucuna ikinci bir çubuk takılır. Bunun adı uzatma (extension) dır.

Dümen Palası :

Suyun altında kalan büyük yassı parçadır. Suyu kestiği açıya göre tekne yön değiştirir. Dümen palasının üst ucuna bağlanan çubuğun adı yekedir. “yeke”, dümenci tarafından oynatılarak palaya yön verir. Birçok teknede yekeyi daha rahat kontrol edebilmek için yekenin ucuna ikinci bir çubuk takılır. Bunun adı uzatma (extension) dır.

tekne donanımları

Vardavela ayağı (Puntel) :

İndirilmiş yelkenleri veya teknede bulunan kişilerin denize düşmelerini engellemek için güvertenin dış kenarı boyunca döşenmiş dikme sabit donanımlar.

Vardavela :

Vardavela ayaklarının arasına gerilmiş olan çelik tel.

Usturmaça :

Tekneler iskeleye veya birbirlerine bağlanırken zarar görmemeleri için aralarına konan, plastik ve sentetik maddelerden yapılmış, silindir veya balon şeklinde yastıklardır.

Salma :

Teknenin alt ve omurgasında baş-kıç hattından geçip suya dikey giren bölümdür. Teknenin yelkenle gidildiği zaman rüzgârdan dolayı tekneyi bayıltıcı kuvvetleri ve teknenin rüzgâr altına kaymasını minimum seviyeye indiren, ağırlık merkezini aşağıya doğru çeken, teknenin boyutuna ve özelliklerine göre belli uzunluklarda ve ağırlıklarda olan ağırlıktır. Salmalar büyük yatlarda sabittir. Teknenin baş-kıç hattı boyunca uzanabileceği gibi, aynı hatta merkezi bir noktada da torpil şeklinde dizayn edilmiş de olabilir. Bu salma türüne de torpil salma deriz .

Modern bir yelkenli teknenin vazgeçilmez parçası “salma”dır. Temel olarak su altında bulunan bir ağırlık olan salma sayesinde tekneler rüzgara karşı dar açılarla gidebilmektedir. Genel olarak salmaları ikiye ayırabiliriz.

Haraketli Salmalar :

Genellikle sportif amaçla tasarlanan centerboard sınıfı teknelerde bulunur. Kullanıcı salmayı değişik seyirlerde indirip – kaldırabilir veya belirli ölçülerle açısını değiştirebilir. Genellikle oldukça hafif olan bu salmalar el ile kontrol edilirler

Sabit Salmalar :

Eğitim teknelerimizde ve yatlarda sabit salmalar kullanılır. Bu salmalar oldukça ağırdırlar ve teknenin gövdesine monte edilmiş sabit donanımlar dır. Genellikle kurşun ve benzeri metallerden yapılırlar. Salmalar ağırşaltıkça teknenin dengesi artacak, buna karşın ağırlığı da artacağı için hantallaşacaktır.

 

Bir cevap yazın